Pleidooi voor meer samenwerkingen rond bewegen

Vitaliteit en gezondheid staan hoog op de politieke agenda. Een Sportakkoord, een Preventieakkoord, de Omgevingswet: vanuit allerlei invalshoeken stimuleert de overheid een gezonde leefstijl. Bijbehorende formateurs en kwartiermakers maken een lokale vertaalslag. Al deze initiatieven hebben lokaal de grootste kans van slagen als ze samenwerken - óver de domeingrenzen heen. Hoe benut je die kansen in jouw gemeente?

Rode draad: meer bewegen

De overheid streeft naar gezonde en vitale burgers, die hun leven lang volwaardig kunnen meedoen in de samenleving. Dwingend een goede leefstijl opleggen is niet meer van deze tijd. Daarom probeert het kabinet op allerlei manieren - sámen met maatschappelijke partners - een stap in de goede richting te zetten.

Hoewel al deze wetten en akkoorden een eigen insteek kennen - is de rode draad dat mensen meer gaan bewegen. De beschikbaarheid van bereikbaar, betaalbaar, inclusief en aantrekkelijk sport- en beweegaanbod is essentieel voor het behalen van doelstellingen op gebied van gezondheid en bewegen. Wat vraagt dit van gemeenten?

 

MIS_5605

Het rijk geeft gemeenten een centrale rol bij al deze initiatieven, met de opdracht een lokale vertaalslag te maken. Sportformateurs zijn aan de slag om lokale sportakkoorden te sluiten met sportverenigingen en andere netwerkpartners. Vanuit het Preventieakkoord nemen gemeenten concrete maatregelen die hun inwoners ondersteunen bij een gezonde leefstijl. Daarnaast lopen er in veel gemeenten intussen ook kwartiermakers rond, die de organisatie voorbereiden op de nieuwe Omgevingswet.

Samenwerking over domeinen heen

Nijha opereert al jaren op het snijvlak van deze ontwikkelingen. Wij komen in wijken, op scholen, bij sportaccommodaties. Als we één ding geleerd hebben, is dat geen enkel gemeentelijk domein deze klus alleen kan klaren. De kracht van beweegaanbod dat daadwerkelijk gebruikt wordt: is dat sport, welzijn, onderwijs en zorg samenwerken. We delen een aantal kansen voor samenwerking:

  • Clubs kampen met een teruglopend ledenaantal en hebben concurrentie van flexibele buitensporten zoals bootcamp en hardlopen. Hoe maak je de stap voor potentieel geïnteresseerden kleiner? Ga als club de wijk in en organiseer je training op een plek in de wijk, in het park, op het plein. Als mensen enthousiast zijn, komen ze wel naar de club.
  • Veel sportaccommodaties en gymzalen zijn niet geschikt voor het inclusieve sportaanbod waar het sportakkoord naar streeft. Inclusiviteit gaat verder dan alleen een drempelvrije ingang en douche. Ga in gesprek met lokale organisaties voor mensen met een beperking over wat je in jouw accommodatie nodig hebt aan aangepaste toestellen en beweegaanbod. Want hoe gaaf zou het zijn als een kind in een rolstoel ook kan zwaaien en schommelen omdat de ringenstellen zijn vervangen door elektrisch ophijsbare units?
  • Gemeenten die willen investeren in een beweegvriendelijke buitenruimte, kunnen bijvoorbeeld beweegroutes aanleggen, of outdoor fitness in parken realiseren. Zoek daarbij eens verbinding met lokale zorginstellingen én onderwijs. Laat hen meedenken over de toestellen die je nodig hebt en locaties die zij geschikt vinden, zodat er een mix ontstaat voor jong en oud. En vergeet daarbij ook niet te inventariseren of kleine kinderen en senioren de beweegplek wel veilig kunnen bereiken. Zo draag je bij aan intensiever gebruik van het aanbod dat je neerzet.
  • Partijen als JOGG werken aan de uitdaging om overgewicht bij kinderen en jongeren terug te dringen. Aan hen het advies: zoek contact met sportaanbieders, onderwijs, buurtsportcoaches en ruimtelijke ordening. Denk mee over passende beweegprogramma’s, geef tips aan docenten bewegingsonderwijs, vraag de gemeenten om in wijken waar overgewicht een issue is te investeren in beweegvriendelijke routes en toestellen.

 

Ervaring met integrale samenwerking

Kortom: kijk over de grenzen van jouw eigen akkoord, missie en domein heen. Dat draagt niet alleen bij aan meer impact, maar zorgt er ook voor dat we overheidsgeld niet op drie plekken uitgeven voor hetzelfde doel. Nijha schuift in een aantal gemeenten aan bij het ontwikkelen van een lokaal sportakkoord. Dat doen we vanuit onze jarenlange ervaring met integrale samenwerking op lokaal niveau.

Een mooi voorbeeld is het Valeriuskwartier in Leeuwarden. Daar brachten we samen met de gemeente, het sportbedrijf, het bewonersplatform, IVN en het onderwijs, de beweegbehoefte van de wijk in kaart. Een wijksafari met kinderen en ouders leverde veel inzicht op. Er waren wel speelplekken, maar de bereikbaarheid was niet goed en voor kinderen niet veilig. We hebben samen met de gemeente een logischer beweegroute door de wijk uitgestippeld. Gemotoriseerd verkeer is nu ondergeschikt aan langzaam verkeer. De gemeente heeft een wegversmalling, een voetpad en oversteekplekken gemaakt. Samen hebben we gezorgd voor een meer aantrekkelijke sportplek, door de plek te verrijken en de bereikbaarheid ook voor mindervaliden te vergroten. Dat gaat dus veel verder dan ‘alleen een nieuwe schommel plaatsen’. Creatieve oplossingen bereik je alleen, als je van begin af aan samenwerking organiseert.

 

Neem contact op met Nijha

Benieuwd hoe wij kunnen ondersteunen bij deze uitdaging?

_201909_Nijha-291