Fysiotherapeut Yvonne Gouverne vertelt over de visie achter de beweegtuin: “Wij willen mensen hier elke dag beweegmomenten aanbieden, om zo dicht mogelijk bij de beweegnorm te komen. De nieuwbouw van onze locatie voor ouderen hier in Heerlen hebben we aangegrepen om na te denken over de vraag: hoe kunnen we ervoor zorgen dat we mensen stimuleren om te bewegen, zowel binnen als buiten?” Een speciale commissie, bestaande uit fysiotherapeuten, een arts, activiteitentherapeut, PMT-er, manager en verpleegkundigen, kwam op het idee van een beweegtuin.

Waarom is bewegen zo belangrijk bij psychische problemen? 

Yvonne: “Je kunt deze doelgroep voor een deel vergelijken met verpleeghuispatiënten. Als je niets doet, komen deze mensen maar een paar minuten per dag aan effectief bewegen toe. Dat is veel te weinig. Daarbij weten we dat mensen met een depressie veel baat hebben bij bewegen: het kan hen helpen om sneller uit de depressie te komen. Er zijn hier ook mensen met gedrags- en cognitieve problemen. Die zijn vaak onrustig en kunnen ongecontroleerd bewegen. Door vaker bewust te bewegen, raken deze mensen overtollige energie kwijt, waardoor ze de rest van de dag wat rustiger zijn. En dan is er nog een groep mensen die heel erg inactief is met alle bijkomende problemen van dien. Stel je iemand voor die niks wil, zelfs geen gesprek. Dat is moeilijk, ook voor de familie. Even naar buiten om te bewegen is dan een mooie oplossing. Bewegen heeft dus ook een sociale functie.” 

Behandelen in combinatie met bewegen

Yvonne vertelt over de ervaringen tot nu toe. “Die zijn heel positief. De Psychomotorische Therapie (PMT) heeft een behandelruimte die grenst aan de beweegtuin en die maken er regelmatig gebruik van. Er wordt bewogen op muziek en er vindt het programma Meer Bewegen voor Ouderen plaats. Daarnaast maken mensen onder begeleiding regelmatig een rondje langs de beweegtoestellen. We proberen ook zoveel mogelijk aandacht aan de beweegtuin te geven, onder andere door folders mee te geven aan familieleden.”

Hoe is de beweegtuin ingericht? 

Die aandacht en promotie helpen, legt Yvonne uit. “De beweegtuin is tenslotte ook een heerlijke ontmoetingsplek. Als de zon schijnt zitten er al gauw een paar mensen even op de Cyclone fietsen en aan het aangrenzende terras. We hebben samen met Nijha een voortraject doorlopen zodat zij inzicht kregen in de doelgroep en onze wensen. De beweegtuin is door Nijha zo opgezet dat bewegen, ontmoeten en verblijven hier naadloos in elkaar overlopen. Er is goed over nagedacht. Dat zie je ook aan de speciale onderdelen in de beweegtuin zelf. Wij hebben, naast een variatie aan toestellen, ook een oefenpad waar mensen over verschillende ondergronden kunnen lopen, wat goed is voor de coördinatie, en een leuning langs de buitenmuur die in hoogte varieert. Het zijn de details die het ‘m doen.” 

Bewegen en gezond eten

Bevordert de beweegtuin het bewegingsklimaat binnen Mondriaan? “Zeker”, zegt Yvonne, “maar bewegen moet je naar mijn idee veel breder bekijken. Mensen kunnen hier in het winkeltje ook snoep of vlaai kopen. Daar heeft niemand zicht op. Er zijn mensen die kopen elke dag drie stukken vlaai. Dan kun je wel focussen op bewegen, maar dan kijk je te beperkt. Zo’n beweegtuin helpt natuurlijk wel om gezond leven op de kaart te zetten en biedt kansen om bewegen in de buitenlucht te stimuleren.” 
Zoals? “We willen graag dat het restaurant - het bruisend hart van de locatie - gelinkt wordt aan de beweegtuin. Nu zien veel mensen de tuin vanuit die plek nog niet. Daarom proberen we bekendheid te geven aan de tuin door middel van bewegwijzering en folders. De uitdaging is om mensen op natuurlijke wijze richting de tuin te bewegen.” 

Tips uit Heerlen 

Tot slot geeft Yvonne nog een paar tips voor andere organisaties die aan een beweegtuin denken. “Ga vooral eens kijken bij andere instellingen waar ze al een beweegtuin in gebruik hebben. Daar doe je zoveel ideeën door op. En betrek een ontwerper als Nijha op tijd bij het proces. Daarbij is het belangrijk om goed na te denken over de doelgroep die je wilt helpen met een beweegtuin: stem daar je programma van eisen op af.”